ระวัง !! เชื้อดื้อยา
เคยสังเกตไหมว่า เป็นหวัดนิดหน่อย ท้องเสียบางวัน หรือหกล้มมีแผลสด หลายคนรีบถามหายาฆ่าเชื้อโดยทันที ทั้งที่อาการเหล่านี้ สามารถรักษาตามอาการและหายเองได้โดยไม่ต้องพึ่งยาเหล่านั้น มิหนำซ้ำหากรับงานฆ่าเชื้อโดยไม่สมเหตุสมผลหรือไม่จำเป็นอาจทำให้คุณเสี่ยงต่อการเกิดเชื้อดื้อยานั่นเอง
เชื้อดื้อยาต้านจุลชีพเป็นวิกฤตร่วมกันของทุกประเทศ มีผู้เสียชีวิตจากเชื้อดื้อยาถึง 700,000 คนต่อปี ซึ่งประเทศไทย 38,000 คนต่อปี จากการสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ปี 2562 ในคนไทยอายุมากกว่า 15 ปี 54 ล้านคน พบว่า มีความรู้และเข้าใจเรื่องเชื้อดื้อยา และยาต้านจุลชีพในระดับที่ดีพอ ประมาณ 13 ล้านคน สิ่งที่สำคัญคือการทำให้ประชาชนอีกกว่า 41 ล้านคนมีความรู้และเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ยาต้านจุลชีพอย่างเหมาะสมในทุกภาคส่วนได้อย่างไร
จึงเป็นที่มาของงานสัปดาห์ความตระหนักรู้เรื่องยาต้านจุลชีพโลก ปี 2563 (Thailand’s World Antimicrobial Awareness Week 2020) ที่มีขึ้นเมื่อ วันที่ 16-24 พฤศจิกายน 2563 ที่ผ่านมา จัดโดยกระทรวงสาธารณสุข สสส.และ 21 หน่วยงาน ทั้งภาครัฐ สมาคมและองค์กรวิชาชีพ เครือข่ายภาคประชาสังคม และองค์กรเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ
สืบเนื่องจากปัญหาว่าประเทศไทยและทั่วโลก เจอปัญหาของเชื้อดื้อยา ซึ่งถ้าเราไม่รีบจัดการต่อไปหากมีการติดเชื้อ เราจะไม่มียาใช้ และสูญเสียชีวิต ดร.นพ.ไพโรจน์ เสาน่วม ผู้ช่วยผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าวว่า สัปดาห์ตระหนักรู้เรื่องการใช้ยาจุลชีพ จัดเป็นประจำทุกปี ถือเป็นการทำงานร่วมกันของทุกภาคส่วนในประเทศไทย ร่วมมือกับ WHO สิ่งที่ทำได้คือ มีแผนยุทธศาสตร์ของประเทศ เป็นกลไกเฝ้าระวัง งานวิชาการ การสื่อสารประชาสัมพันธ์และการออกกฎหมายควบคุมและกำกับ เป็นต้น โดยเน้นการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล ไม่พร่ำเพรื่อ ภายใต้แนวคิดสุขภาพหนึ่งเดียว นั่นหมายถึง คน สิ่งแวดล้อม สัตว์ และอาหาร
“ตอนนี้จะเห็นว่าเรามีการสื่อสารประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับรู้กันอย่างกว้างขวาง ถือว่าเป็นสิ่งที่เราต้องทำคู่ขนานกับมาตรการและวิชาการ เพราะประชาชนคือผู้ได้รับผลกระทบโดยตรง และเป็นผู้ที่อาจทำให้เกิดการดื้อยาโดยเฉพาะเรื่องการใช้ยาผิด หลายๆ โรคไม่จำเป็นต้องใช้ยา เราต้องให้ประชาชนรู้ ตระหนักและก็พยายามปฏิบัติตัวให้ถูกต้อง ตอนนี้เราเริ่มมีความเข้าใจมากขึ้น แต่ก็อย่าชะล่าใจ สสส.จึงต้องสื่อสารประชาสัมพันธ์ต่อ เรามีเดิมพันคือโรคติดเชื้อ ถ้าเราติดเชื้อไม่มียาฆ่าเชื้อ เราจะถึงวิกฤตของระบบสุขภาพได้อย่างแท้จริง” ดร.นพ.ไพโรจน์ กล่าว
3 โรคพบบ่อย หายเองได้ ไม่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะ
1.โรคหวัด ไอ ไข้ไม่สูง ไม่เจ็บคอ ไม่ต้องกินยาปฏิชีวนะ เพราะหวัดเกิดจากเชื้อไวรัสไม่ใช่เชื้อแบคทีเรีย วิธีรักษาที่ดีที่สุดคือ ต้องทำร่างกายให้แข็งแรง โดยการดื่มน้ำอุ่นและพักผ่อนมากๆ เพื่อให้ร่างกายต่อสู้กับเชื้อไวรัสได้และหายได้เร็ว
2.ท้องเสีย ไม่มีไข้ ไม่มีมูกเลือด ไม่ต้องกินยาปฏิชีวนะ เพราะท้องเสียส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย วิธีรักษาที่ดีที่สุด คือ ดื่มน้ำเกลือแร่เพื่อทดแทนน้ำและเกลือแร่ที่เสียไป เลือกทานอาหารอ่อนๆ งดอาหารรสจัดหรือย่อยยากและไม่ควรดื่มนม
3.แผลสด แผลไม่ลึก ไม่สกปรกมาก ไม่ใช่แผลถูกกัด ไม่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะ
สสส.เป็นองค์กรที่สนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ รณรงค์สื่อสารการตระหนักรู้ให้แก่ประชาชน ทั้งยังแสดงเจตนารมณ์ ในการดำเนินงานเรื่องนี้เพื่อนำสู่การลดการดื้อยาและให้ทุกคนมีสุขภาพดีทั่วกัน
ที่มา : www.thaihealth.or.th
